Stemmingswisselingen door slaapproblemen
Word je wel eens wakker met het gevoel dat je de hele wereld aankan, maar een andere keer alsof alles te veel is? Dat kan zomaar te maken hebben met hoe je hebt geslapen. Slaap en stemming zijn namelijk twee dikke vrienden: als de een niet goed gaat, lijdt de ander er ook onder. Voor vrouwen in de overgang is dit extra belangrijk om te begrijpen, want hormonen gooien in deze levensfase vaak roet in het eten.
Hoe slaaptekort je stemming beïnvloedt
Een slechte nacht is meer dan alleen vervelend. Te weinig slaap heeft grote gevolgen voor hoe je je voelt. Je wordt prikkelbaar, minder geduldig en soms zelfs emotioneel. Dit komt omdat je hersenen slaap nodig hebben om te herstellen en goed te functioneren. Als je niet genoeg slaapt, raakt dat natuurlijke herstelproces verstoord. Het resultaat? Je voelt je sneller boos, verdrietig of angstig.
Langdurig slaaptekort kan zelfs bijdragen aan het ontstaan van stemmingsstoornissen, zoals depressie en angst. Wetenschappers hebben ontdekt dat mensen die chronisch slecht slapen, een grotere kans hebben om somber te worden. En voor vrouwen in de overgang – waar hormonale schommelingen al een uitdaging zijn – is dat geen goed nieuws.
Wat gebeurt er tijdens de overgang?
Tijdens de overgang verandert er veel in je lichaam. Het niveau van oestrogeen en progesteron, de hormonen die je menstruatiecyclus regelen, begint te schommelen en neemt uiteindelijk af. Dit heeft niet alleen invloed op je slaap, maar ook op je stemming. Oestrogeen speelt namelijk een rol bij de aanmaak van serotonine, een stofje dat je humeur reguleert. Minder oestrogeen kan dus betekenen dat je je somberder voelt.
Daarnaast veroorzaakt een daling van progesteron – dat bekend staat als een rustgevend hormoon – vaker onrustige nachten. Tel daar de typische overgangsklachten bij op, zoals nachtelijk zweten en opvliegers, en je hebt een perfecte storm voor slaapproblemen. Het is dus niet zo gek dat stemmingswisselingen en slaapklachten hand in hand gaan.
Hoe herken je stemmingswisselingen door slaapproblemen?
Je weet vast dat je humeur niet elke dag hetzelfde is. Maar hoe weet je of slaaptekort hier een rol speelt? Let eens op de volgende signalen:
- Je bent sneller boos of geïrriteerd. Kleine dingen, zoals het niet kunnen vinden van je sleutels, maken je ineens razend.
- Je voelt je somber. Je hebt weinig energie en je hebt moeite om ergens van te genieten.
- Je ervaart meer angst. Situaties die je normaal gesproken makkelijk aankunt, voelen ineens overweldigend.
Als je merkt dat deze gevoelens vaker voorkomen na een slechte nacht, is de kans groot dat je stemming te lijden heeft onder je slaapproblemen.
Wat kun je doen om de vicieuze cirkel te doorbreken?
Het goede nieuws is dat je zelf stappen kunt ondernemen om beter te slapen en je stemming te verbeteren. Hier zijn een paar tips:
Creëer een vast slaapritme
Probeer elke dag op dezelfde tijd naar bed te gaan en op te staan, ook in het weekend. Dit helpt je lichaam om een natuurlijk slaap-waakritme te ontwikkelen.
Zorg voor ontspanning voor het slapengaan
Voorkom stressvolle activiteiten vlak voor bedtijd. Neem een warm bad, lees een boek of doe ontspanningsoefeningen om tot rust te komen.
Pak hormonale klachten aan
Overgangsklachten zoals opvliegers en nachtelijk zweten kunnen je slaap verstoren. Bespreek met je huisarts welke behandelingen er mogelijk zijn, zoals hormoontherapie of natuurlijke supplementen.
Let op je leefstijl
Vermijd cafeïne en alcohol in de avond, want die kunnen je slaap verstoren. Zorg ook voor regelmatige lichaamsbeweging overdag, maar niet te laat op de avond.
Het verband begrijpen is de eerste stap
Stemmingswisselingen door slaapproblemen zijn een vervelende combinatie, maar door te begrijpen hoe ze met elkaar samenhangen, kun je stappen zetten om beide aan te pakken. Je hoeft het niet alleen te doen: als je klachten aanhouden, is het altijd een goed idee om hulp te zoeken. Een betere nachtrust ligt binnen handbereik!